Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2010

PostHeaderIcon ΣΟΦΟΚΛΗΣ (496 – 406)

Ο Σοφοκλής γεννήθηκε στον Ίππιο Κολωνό της Αθήνας το 496 π.Χ. Γιος του Σοφίλου, εύπορου Αθηναίου, διαπαιδαγωγήθηκε ανάλογα με την οικονομική του άνεση. Διδάχθηκε τη μουσική από τον περίφημο μουσικοδιδάσκαλο Λάμπρο. Τα σωματικά του προσόντα και η πνευματική και ψυχική του καλλιέργεια τον κατέστησαν πρότυπο ολοκληρωμένου πολίτη των κλασικών χρόνων. Δεκαπενταετής, ήταν ο κορυφαίος του χορού των εφήβων που πήρε μέρος στον εορτασμό της νίκης για τη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Υπηρέτησε την πατρίδα του από διάφορες θέσεις, αναλαμβάνοντας στρατιωτικά, οικονομικά και θρησκευτικά καθήκοντα. Οι Αθηναίοι τον εκτιμούσαν ιδιαίτερα, γι` αυτό και τον εξέλεξαν στρατηγό, μαζί με τον Περικλή, στην εκστρατεία της Σάμου το 441-440 π.Χ. Είχε πολλούς φίλους και συνδέθηκε με πολλά εξέχοντα πρόσωπα της εποχής του, όπως τον Κίμωνα, τον Περικλή, τον Ηρόδοτο και άλλους. Η αγάπη του για την Αθήνα τον έκανε να μην την εγκαταλείψει ποτέ, παρά μόνον για να την υπηρετήσει. Το τελευταίο του έργο, ο Οιδίπους επί Κολονώ, περιέχει τον ωραιότερο ύμνο για τη δόξα της Αθήνας. Κατά την παράδοση, στα τελευταία χρόνια της ζωής του μια οικογενειακή διαφωνία λύπησε αρκετά τον ποιητή. Ο γιος του Ιοφών κίνησε εναντίον του δίκη για παράνοια, με σκοπό να τον θέσει υπό απαγόρευση. Τελικά όμως ο ποιητής δικαιώθηκε. Πέθανε το 406 π.Χ. σε ηλικία ενενήντα ετών. Στο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 468 π.Χ., όταν νίκησε τον Αισχύλο και στεφανώθηκε από τον Κίμωνα, που μόλις είχε επιστρέψει από τη νικηφόρα εκστρατεία εναντίον των Περσών. Έλαβε μέρος σε τριάντα περίπου δραματικούς αγώνες, παίρνοντας πάνω από είκοσι πρώτα βραβεία και τα υπόλοιπα δεύτερα. Από τα 123 δράματά του σώθηκαν ακέραια μόνο επτά και ένα μέρος από το σατυρικό δράμα ΄Ιχνευταί. Από τις τραγωδίες που σώθηκαν αρχαιότερη είναι ο Αίας∙ ακολουθούν: `Αντιγόνη, Τραχίνιαι, Οιδίπους Τύραννος, `Ηλέκτρα, Φιλοκτήτης, και τελευταία ο Οιδίπους επί Κολωνώ, που διδάχτηκε μετά το θάνατό του, πιθανόν το 401 π.Χ. από τον ομώνυμο εγγονό του. Σ' όλα τα σωζόμενα έργα του Σοφοκλή κυριαρχεί το πρόβλημα της ηθικής τάξης. Προκειμένου να κρίνει τις ανθρώπινες πράξεις, αναζητεί τα βαθύτερα κίνητρα και την εσωτερική διάθεση των ανθρώπων που τις διέπραξαν. Ο Σοφοκλής τρέφει βαθύ σεβασμό στις μυθικές και θρησκευτικές παραδόσεις της πόλης. Η παρουσία των θεών είναι πάντοτε αισθητή στα έργα του∙ αντιπροσωπεύουν το φως, την ηρεμία αλλά και τη δύναμη∙ ο άνθρωπος είναι ασταθής και εφήμερος, γι' αυτό και οι θεϊκοί νόμοι, συγκρινόμενοι με τους ανθρώπινους, υπερισχύουν. Οι ήρωές του είναι γενναιότεροι από το μέσο άνθρωπο και παλεύουν, χωρίς καμία ανθρώπινη βοήθεια, μέσα στη μοναξιά που επιβάλλει ο ηρωισμός και η βούλησή τους. Το μεγαλείο τους βρίσκεται στην αλύγιστη δύναμή τους και στη συναίσθηση ότι εκτελούν το καθήκον τους, ακόμα και αν τους απαρνούνται όλοι και τους εμπαίζουν οι θεοί. Παρότι είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους εξαιτίας της εσωτερικής τους ελευθερίας, δεν είναι κύριοι της τύχης τους. Ακόμα και όταν σφάλουν, έχουν κάτι το ευγενικό και το υψηλό∙ δεν παρουσιάζονται με ταπεινά αισθήματα, αλλά διακρίνονται για την αίσθηση του χρέους τους. Ο Σοφοκλής, βάζοντας στο κέντρο του τραγικού του κόσμου τον άνθρωπο, παριστάνει τους ήρωές του εξιδανικευμένους, σύμφωνα με την ηθική και αισθητική δεοντολογία, ώστε ο θεατής να αναγνωρίζει σε αυτούς τις δικές του αρετές και πάθη. Αντίθετα τα δευτερεύοντα πρόσωπα δεν διακρίνονται από τη δύναμη, την αποφασιστικότητα, το πάθος, την υπερηφάνεια, όπως οι ήρωες, αλλά από την έλλειψη θάρρους, την αδυναμία, το φόβο και την αφέλεια. Έτσι ο χαρακτήρας του ήρωα διαγράφεται πληρέστερα, καθώς συγκρίνεται με κάποιο άλλο πρόσωπο. Ο Σοφοκλής, μένοντας πιστός στο πνεύμα της τραγωδίας, την οδήγησε στη μεγαλύτερη δυνατή τελειότητα. Επέφερε μια σειρά καινοτομιών. Αύξησε τον αριθμό των χορευτών από 12 σε 15 για να μπορεί να κάνει διάφορους χορευτικούς συνδυασμούς και να μετατρέπει το χορό σε δραματικό πρόσωπο, που να μετέχει σχεδόν στην εξέλιξη της δράσης. Παράλληλα μείωσε την έκταση των χορικών, ενώ αύξησε τα διαλογικά μέρη, που περιέχουν πολύ πιο σύνθετες σκηνές. Σε αυτό συνέβαλε και η προσθήκη του τρίτου υποκριτή. Διέσπασε τη διδασκαλία μιας συνεχόμενης τριλογίας με κοινή υπόθεση, διδάσκοντας τρεις χωριστές τραγωδίες με διαφορετικό περιεχόμενο η καθεμία. Εισήγαγε τη σκηνογραφία, με τη κατασκευή μεγάλων πινάκων που στηρίζονταν στις περιάκτους. Η γλώσσα του διακρίνεται για την κομψότητα και τη λεπτότητα. Χρησιμοποιεί λέξεις λόγιες, ενώ διαγράφει με λίγους στίχους έξοχες εικόνες. Μεταχειρίζεται ακόμα, αριστοτεχνικά την τραγική ειρωνεία, τη περιπέτεια και την αναγνώριση, παρουσιάζοντας με άριστο τρόπο το ήθος των ηρώων του. Γι' αυτό και οι αρχαίοι τον αποκαλούσαν μέλιτταν.


ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ

Αντιγόνη (442 π.Χ. ; )

Αίας (450-440 π.Χ.)

Τραχινίαι (420-410 π.Χ.)

Ηλέκτρα (412-411 π.Χ.)

Οιδίπους Τύραννος (430-425 π.Χ.)

Οιδίπους επί Κολωνώ (406 π.Χ.)

Φιλοκτήτης (409 π.Χ.)
Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2010

PostHeaderIcon ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Φιλοκτήτης (409 π.Χ.)


Ο Φιλοκτήτης παρουσιάζεται απ’ τον ποιητή στη Λήμνο που τον εγκαταλείψαν οι Αχαιοί όταν έπλεαν για την Τροία, επειδή η πληγή που του δημιούργησε ένα νερόφιδο μύριζε πολύ άσχημα. Τον δέκατο χρόνο όμως του πολέμου πήραν χρησμό πως μόνο με τα τόξα του Ηρακλή που είχε ο Φιλοκτήτης μπορούσαν να πάρουν την Τροία. Τότε στέλνουν τον Οδυσσέα και το Νεοπτόλεμο να τον φέρουν. Ο Φιλοκτήτης όμως μένει ανένδοτος τόσο στις παρακλήσεις όσο και στις απειλές τους. Εμφανίζεται όμως ο Ηρακλής κι έτσι τον παλιό αυτό φίλο πρόθυμα ακούει ο Φιλοκτήτης και πηγαίνει στην Τροία, γιατί εκεί, κατά τον Ηρακλή που ερμηνεύει το θέλημα του Δία, τον περιμένει η θεραπεία απ’ την αρρώστια κι η δόξα απ’ την άλωση του Ιλίου. Καμιά τραγωδία δεν την ξεπέρασε ως προς τη λεπτότητα των χαρακτήρων και το πάθος.

ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Λεωνίδας Ζενάκος
ΜΟΥΣΙΚΗ: Δημήτρης Παπαδημητρίου
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Διαγόρας Χρονόπουλος
ΠΑΙΖΟΥΝ: Νίκος Κούρκουλος, Χρήστος Καλαβρούζος, Δημήτρης Λιγνάδης, Δημήτρης Αρώνης, Θάνος Δαδινόπουλος, Γιάννης Ροδάκης, Μιχάλης Αεράκης, Θοδωρής Γκόγκος, Χρήστος Ευθυμίου, Γιώργος Κροντήρης, Αντρέας Μπισμπίκης, Νίκος Νικολάου, Λευτέρης Πλασκοβίτης, Οδυσσέας Σταμούλης, Κώστας Συράκης, Νίκος Καραθάνος, Γιώργος Χριστοδουλίδης
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 43 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1991 (16 Αυγούστου)

PostHeaderIcon ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Οιδίπους επί Κολωνώ (406 π.Χ.)


Είναι το τελευταίο έργο του Σοφοκλή. Με την επιστροφή του Σοφοκλή στον θηβαϊκό κύκλο ο Οιδίπους παρουσιάζεται τώρα σαν ένας εκλεκτός. Αφού διώχτηκε απ’ τη Θήβα, οδηγώντας τον η Αντιγόνη, καταφεύγει στο άλσος των Ευμενίδων στον Ίππειο Κολωνό. Οι κάτοικοι του Κολωνού προσπαθούν να τον διώξουν σαν μιαρό, όμως αυτός τους παρακαλεί να μην προσβάλουν τη φήμη των Αθηναίων για τη φιλοξενία. Στο μεταξύ οι γιοι του, Πολυνείκης κι Ετεοκλής, στη Θήβα που ήρθαν σε πόλεμο μεταξύ τους έμαθαν από χρησμό πως η νίκη τους, η σωτηρία κι η ευδαιμονία της πατρίδας τους εξαρτιόταν απ’ την παρουσία του Οιδίποδα και του τάφου του. Γι’ αυτό ήρθε ο Κρέων από μέρους του Ετεοκλή και προσπαθεί να τον πάρει μαζί του, αλλά η εμφάνιση του Θησέα τον σώζει. Μετά απ’ αυτό εμφανίζεται ο Πολυνείκης και προσπαθεί αυτός να προσελκύσει τον πατέρα του στο δικό του στρατόπεδο και να εξασφαλίσει έτσι τη νίκη κατά του Ετεοκλή. Όμως ο Οιδίπους εκτοξεύει τρομερές κατάρες κατά των ασεβών παιδιών του που τον εγκαταλείψαν τόσο απάνθρωπα κι ευλογώντας την Αθηνά για τη φιλοξενία της κατεβαίνει στον Άδη μέσα από βροντές κι αστραπές. Έτσι η δικαίωση του Οιδίποδα κι η τιμωρία αυτών που τον αδίκησαν είναι η κύρια έννοια της τραγωδίας. Ο Οιδίπους επί Κολωνώ μπορεί να θεωρηθεί συνέχεια και τέλος του Οιδίποδα Τύραννου που επικρατεί η Ειμαρμένη, ενώ εδώ επικρατεί η Θεία Δικαιοσύνη για να δικαιώσει τον Οιδίποδα.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ιωάννης Γρυπάρης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Θεόδωρος Αντωνίου
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλέξης Μινωτής
ΠΑΙΖΟΥΝ: Αλέξης Μινωτής, Μαρία Σκούντζου, Μαρία Γιακουμάτου, Τάκης Βουλαλάς, Αντώνης Θεοδωρακόπουλος, Γιώργος Παρτσαλάκης, Γιάννης Κασδαγλής, Θάνος Δαδινόπουλος, Χρήστος Ευθυμίου, Οδυσσέας Σταμούλης, Αλέξης Σταυράκης, Άγγελος Κεχαγιάς, Άγγελος Παπαϊωάννου, Πέτρος Αυγερινός, Κώστας Κοκκάκης, Μπάμπης Χατζιδάκης, Ακίνδυνος Γκίκας, Κώστας Παπαθανασίου, Σπύρος Παυλάκης, Γιώργος Κροντήρης, Δημήτρης Κότσαρης, Μιχάλης Έλληνας
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 45 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1989 (17 Ιουλίου)



ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ιωάννης Γρυπάρης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Θεόδωρος Αντωνίου
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλέξης Μινωτής
ΠΑΙΖΟΥΝ: Αλέξης Μινωτής, Όλγα Τουρνάκη, Άννα Μακράκη, Γρηγόρης Βαφιάς, Βασίλης Κανάκης, Γκίκας Μπινιάρης, Χρήστος Πάρλας, Στέλιος Βόκοβιτς, Κώστας Κοκκάκης, Κώστας Κοσμόπουλος, Θεόδωρος Δημήτριεφ, Θάνος Δαδινόπουλος, Χριστόφορος Καζαντζίδης, Θεόδωρος Συριώτης, Δημήτρης Τσούτσης, Γιώργος Γεωργίου, Στέφανος Κυριακίδης, Κώστας Γαλανάκης, Μπάμπης Γιωτόπουλος, Γιάννης Λιακάκος, Ναπολέων Ροδίτης
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 58 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1975 (6 Ιουλίου)

PostHeaderIcon ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Οιδίπους Τύραννος (430-425 π.Χ.)


Στον Οιδίποδα Τύραννο που είναι πρότυπο δραματικής τέχνης, όλη η υπόθεση στρέφεται γύρω απ’ την αποκάλυψη των αμαρτημάτων του Οιδίποδα. Κι αυτή η αποκάλυψη γίνεται με μια αξιοθαύμαστη τραγική ειρωνεία. Ο Οιδίπους γίνεται βασιλιάς της Θήβας αφού προηγουμένως την ελευθέρωσε απ’ τη Σφίγγα λύνοντας το αίνιγμά της. Θεωρώντας τον εαυτό του γιο του βασιλιά της Κορίνθου και θέλοντας να σώσει τη Θήβα που την ταλαιπωρούσε ένας τρομερός λοιμός, ρώτησε τον Απόλλωνα των Δελφών τι πρέπει να γίνει. Κι ο θεός χρησμοδότησε ότι αν δεν βρεθεί και δεν τιμωρηθεί ο φονιάς του Λάιου, η πόλη δεν σώζεται. Έτσι ο Οιδίπους με επιμονή ζητάει να βρει τον φονιά του βασιλιά και να τον τιμωρήσει. Τέλος ανακαλύπτει ότι ο ίδιος είναι ο φονιάς που ζητάει κι όχι μόνο αυτό αλλά είναι κι ο άντρας της μάνας του. Τότε βγάζει τα μάτια του τιμωρώντας έτσι τον εαυτό του. Γι’ αυτό κι η τραγωδία αυτή μπορεί να ονομαστεί Τραγωδία της Ειμαρμένης, γιατί ο Οιδίπους εικονιζόταν απ’ τον ποιητή σαν όργανο συγχρόνως και θύμα της τύχης. Οι Γάλλοι Corneille και Voltaire που γράψαν τραγωδίες μ’ αυτή την υπόθεση πρόσθεσαν επεισόδια που αδυνατίζουν το ενδιαφέρον του θεατή.

ΠΡΩΤΗ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Φώτος Πολίτης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Κατίνα Παξινού (η πρώτη και μοναδική φορά που έγραψε μουσική)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Αλέξης Μινωτής
ΠΑΙΖΟΥΝ: Αλέξης Μινωτής, Κατίνα Παξινού, Θάνος Κωτσόπουλος, Γκίκας Μπιανιάρης, Παντελής Ζερβός, Λυκούργος Καλλέργης, Στέλιος Βόκοβιτς, Βασίλης Κανάκης, Αλέκος Δεληγιάννης, Νίκος Παπακωνσταντίνου, Βασίλης Παπανίκας, Στέλιος Παπαδάκης, Κώστας Κοκκάκης, Θεόδωρος Δημήτριεφ, Γιώργος Γεωργίου, Κώστας Σκάρλης, Τάκης Βουλαλάς, Χριστόφορος Καζαντζίδης, Θάνος Δαδινόπουλος, Θεόδωρος Συριώτης, Κώστας Φραγκόπουλος
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 24 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1965 (25 Ιουλίου)

ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Φώτος Πολίτης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Στέφανος Βασιλειάδης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Τάκης Μουζενίδης
ΠΑΙΖΟΥΝ: Μάνος Κατράκης, Αλέκα Κατσέλη, Άγγελος Γιαννούλης, Βασίλης Κανάκης, Γκίκας Μπινιάρης, Θεόδωρος Μορίδης, Γρηγόρης Βαφειάς, Στέλιος Βόκοβιτς, Τάκης Βουλαλάς, Αγνή Μουζενίδου, Πένυ Παπουτσή, Κώστας Κοσμόπουλος, Κώστας Κοκκάκης, Θεόδωρος Δημήτριεφ, Θεόδωρος Συριώτης, Χριστόφορος Καζαντζίδης, Γιώρογς Γεωργίου, Στέφανος Κυριακίδης, Κώστας Γαλανάκης, Γιώργος Παλιός, Κώστας Καγξίδης, Δημήτρης Γεννηματάς, Σπύρος Κωνσταντινίδης, Θάνος Καληώρας, Γιάννης Ζαβραδινός
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 35 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1973 (1 Ιουλίου)

PostHeaderIcon ΗΛΕΚΤΡΑ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Ηλέκτρα (412-411 π.Χ.)

Στην Ηλέκτρα η προσοχή κι η συμπάθεια του θεατή στρέφεται στην επώνυμη ηρωίδα που τρέφει σεβασμό στη μνήμη του δολοφονημένου πατέρα της, Αγαμέμνονα και μια, θα μπορούσε να πει κανείς, μητρική αγάπη στον αδερφό της, Ορέστη που τον περιμένει μ’ αγωνία να γυρίσει για να εκδικηθεί τους δολοφόνους του πατέρα της, τον Αίγισθο και την Κλυταιμνήστρα. Ο Ορέστης γυρίζει με τον Πυλάδη και σε μια συγκινητική σκηνή γίνεται η αναγνώρισή του απ’ την ηρωίδα. Αμέσως μετά με δόλο και με το χέρι του Ορέστη εκδικείται τους δολοφόνους κι έτσι γίνεται αυτό που έχει πει ο Χορός πριν : «θάρθει με πολλά πόδια και πολλά χέρια κρυμμένη σε φοβερά καρτέρια η χαλκόποδη Ερινύς». Αυτές οι λέξεις του Χορού είναι η κύρια έννοια της Τραγωδίας. Την ίδια υπόθεση πραγματεύτηκε κι ο Αισχύλος στις Χοηφόρες κι ο Ευριπίδης στην Ηλέκτρα του.

ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ιωάννης Γρυπάρης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Δημήτρης Μητρόπουλος
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Δημήτρης Ροντήρης
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ελένη Χατζηαργύρη, Αλέκα Κατσέλη, Χρήστος Πάρλας, Πάνος Μιχαλόπουλος, Γκίκας Μπινιάρης, Έλλη Βοζικιάδου, Νίκος Τζόγιας, Νίτα Παγώνη, Ηλέκτρα Κωνσταντίνου, Μαρίνα Πεφάνη, Αλεξάνδρα Διαμαντοπούλου, Μίκα Φλώρα, Τζέσυ Παπουτσή, Δήμητρα Βολονίνη, Ελίζα Σένκε, Θάλεια Αργυρίου, Μπέτυ Θεοφίλου, Μύριαμ ΒούρουΚατερίνα Λεωτσάκου
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα και 35 λεπτά
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1978 (1 Ιουλίου)

PostHeaderIcon ΑΙΑΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Αίας (450-440 π.Χ.)

Ο Αίας τοποθετείται στη μεσαία περίοδο της δημιουργίας του δραματικού ποιητή, (πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι προγενέστερος της Αντιγόνης). Το θέμα της είναι παρμένο απ’ τα ομηρικά έπη. Ο Σοφοκλής έγραψε το έργο αυτό όταν ακόμα βρισκόταν κάτω απ’ την επίδραση του Αισχύλου. Το έργο αρχίζει με τη μοναδική σε έργο του ποιητή εμφάνιση μιας απ’ τις μεγάλες θεότητες του Ολύμπου, την Αθηνά που εισάγει το κοινό στο θέμα. Ο Αίας, νικημένος απ’ τον Οδυσσέα στη διαφορά τους για τα όπλα του Αχιλλέα κι αποφασισμένος να πάρει με το αίμα την εκδίκησή του απ’ τους Έλληνες, πέφτει με θολωμένο το μυαλό σ’ ένα κοπάδι προβάτων και τα κατασφάζει (Επειδή μπάζει στη σκηνή του ταύρους και κριάρια και τα μαστιγώνει νομίζοντας ότι χτυπάει τους εχθρούς του λέγεται και Μαστιγοφόρος). Όταν συνέρχεται, βλέπει τον εαυτό του τελείως απομονωμένο μέσα στη σκηνή του, αποδιωγμένον απ’ τον κύκλο των ηρώων κι αποφασίζει να προχωρήσει στο μόνο που του έχει απομείνει, την αυτοκτονία που τελικά την πραγματοποιεί. Οι Ατρείδες τότε προσπαθούν να εμποδίσουν την ταφή του απ’ τον αδερφό του Τεύκρο κι ακολουθεί μια τρομερή σύγκρουση. Εμφανίζεται όμως ο Οδυσσέας για να φέρει πάλι τη γαλήνη συμβουλεύοντας τον Αγαμέμνονα να επιτρέψει την ταφή του νεκρού γιατί ο Αίας ήταν ο καλύτερος απ’ τους Αχαιούς μετά τον Αχιλλέα.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Ιωάννης Γρυπάρης
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ: Τάσος Παππάς
ΜΟΥΣΙΚΗ: Μιχάλης Αδάμης
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Θάνος Κωτσόπουλος
ΠΑΙΖΟΥΝ: Αλέκα Κατσέλη, Καρούσος, Κάκια Παναγιώτου, Βασίλης Κανάκης, Στέλιος Βόκοβιτς, Νίκος Καζής, Νίκος Χατζίσκος, Νίκος Παπακωνσταντίνου, Γκίκας Μπινιάρης, Γιάννης Αποστολίδης
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: 1960 (16 Οκτωβρίου)

PostHeaderIcon ΤΡΑΧΙΝΙΑΙ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Τραχινίαι (420-410 π.Χ.)


Η κύρια έννοια των Τραχινιών είναι η δυστυχία από έρωτα της ωραιότατης Δηιάνειρας, γυναίκας του Ηρακλή. Τ’ όνομά της η τραγωδία το πήρε απ’ τον Χορό που τον απαρτίζουν γυναίκες της Τραχίνας που ήρθαν για να παρηγορήσουν την ηρωίδα που λυπάται για την πολύχρονη απουσία του άντρα της. Σε λίγο όμως αυτή μαθαίνει ότι εκείνος σώθηκε πολεμώντας εναντίον του Εύρυτου, βασιλιά της Οιχαλίας που βρίσκεται στην Εύβοια και βλέπει και πολλές γυναίκες αιχμάλωτες σαν απαρχή της νίκης. Η ωραιότερη απ’ αυτές ήταν η Ιόλη. Τότε έμαθε πως ο Ηρακλής από έρωτα γι’ αυτήν νίκησε σ’ αυτόν τον πόλεμο κι από αντιζηλία στέλνει στον άντρα της για ερωτικό φίλτρο καινούργιο χιτώνα αλειμμένο με το αίμα του Κένταυρου Νέσσου, χωρίς να ξέρει πως αυτό ήταν δηλητήριο. Όταν έμαθε όμως ότι απ’ αυτό δηλητηριάστηκε ο ήρωας, αμέσως αυτοκτονεί κι έτσι κινεί τον Έλεον του θεατή.